De Federale Controle- en Evaluatiecommissie Euthanasie publiceert vandaag de cijfers omtrent de geregistreerde euthanasies in België in 2024.
In 2024 ontving en onderzocht de Commissie 3.991 registratiedocumenten. Dit is een stijging van 16,6 % ten opzichte van 2023. Euthanasie vertegenwoordigde 3,6 % van het aantal sterfgevallen in België in 2024, tegenover 3,1 % in 2023 (bron: StatBel, 25.01.2024).
Het aantal registratiedocumenten opgesteld in het Nederlands steeg met 25 %, terwijl het aantal registratiedocumenten in het Frans wat daalde (949 in 2024 tegenover 1.001 in 2023). De Commissie heeft hier geen mogelijke verklaring voor.
De meeste patiënten die euthanasie ondergingen, waren ouder dan 70 jaar (72,6 %), waarvan 43,2 % ouder dan 80 jaar. Euthanasie bij patiënten jonger dan 40 jaar blijft zeldzaam (1,3 %).
Er werd in 2024 één geval van euthanasie bij een minderjarige geregistreerd. Sinds de uitbreiding van de wet in 2014 komt het totaal aantal geregistreerde gevallen bij minderjarigen hiermee op zes.
Wat de locatie van de euthanasie betreft, werd in 2024 een stijging vastgesteld van het aantal euthanasie thuis (50,4 % van de gevallen). Dit bevestigt de voorkeur van patiënten om in hun vertrouwde omgeving te blijven. Het aandeel euthanasies in woonzorgcentra bleef stabiel (17,6 %), terwijl een lichte daling werd waargenomen in ziekenhuizen (30,2 %, waarvan 6,3 % in palliatieve eenheden tegenover 32 % (en 6,1%) in 2023).
De belangrijkste aandoeningen die tot euthanasie leidden, waren:
- Kanker (54 % van de gevallen)
- Polypathologie (26,8 %) – toegenomen
- Ernstige neurologische ziekten (8,1 %)
- Cardiovasculaire aandoeningen (2,6 %) en ademhalingsaandoeningen (2,9 %)
Euthanasie voor psychiatrische aandoeningen en cognitieve stoornissen blijft zeldzaam (1,4 % voor elke categorie).
In 76,6 % van de gevallen werd het overlijden op korte termijn verwacht. Het aantal euthanasie bij patiënten van wie het overlijden niet op korte termijn werd verwacht, blijft echter toenemen (932 gevallen in 2024 tegenover 713 in 2023), voornamelijk bij patiënten met meervoudige chronische aandoeningen.
De patiënten ondervonden doorgaans meerdere vormen van lijden:
- 82,3 % hadden zowel fysiek als psychisch lijden (tegenover 76,2 % in 2023)
- 15,8 % enkel fysiek lijden
- 1,9 % uitsluitend psychisch lijden
Het is belangrijk om op te merken dat psychisch lijden niet moet worden verward met een psychiatrische aandoening. Het kan ook het gevolg zijn van een fysieke ziekte, zoals verlies van autonomie of waardigheid bij vergevorderde kanker.
Hoewel thiopental sinds april 2024 opnieuw beschikbaar is op de Belgische markt, blijft het gebruik van Propofol toenemen. Sommige artsen geven aan dat er logistieke beperkingen zijn bij het gebruik van thiopental (verpakking in dozen van 10 doses, hoge prijs en niet-terugbetaald).
Huisartsen blijven de belangrijkste aanspreekpunten voor patiënten die euthanasie aanvragen en zijn de voornaamste uitvoerders van de procedure.
Het aantal euthanasies op basis van een voorafgaande wilsverklaring is gehalveerd ten opzichte van 2023 (9 gevallen tegenover 19 in 2023).
De Commissie benadrukt dat de ontvangen registratiedocumenten voldeden aan de essentiële wettelijke voorwaarden:
- Vrijwillig, overwogen en herhaald verzoek zonder externe druk,
- Ernstige en ongeneeslijke ziekte, waarbij de patiënt zich in een medisch uitzichtloze toestand bevindt
- Ondraaglijk aanhoudend en niet te lenigen lijden veroorzaakt door deze aandoening
Geen enkele registratiedocument werd doorgestuurd naar het parket.
Sinds begin 2025 werden er stappen ondernomen om de digitalisering van de procedures te af te ronden. (elektronische aangifte van het registratiedocument , de commissie is vragende partij voor een dergelijke digitalisering sinds 2014). De vraag naar extra personeel en administratieve middelen blijft jammer genoeg nog altijd onopgelost.
De Commissie herhaalt dan ook haar oproep aan de bevoegde autoriteiten, en in het bijzonder aan de ministers bevoegd voor Volksgezondheid en Justitie – die gezamenlijk instaan voor de financiering van de Commissie – om dringende en concrete maatregelen te nemen.
De voortdurende toename van het aantal registratiedocumenten vereist een adequate infrastructuur en voldoende middelen om de efficiëntie en nauwkeurigheid van het evaluatieproces te blijven garanderen.
De gedetailleerde cijfers voor 2024 zijn in de bijlage beschikbaar.
